Dr Alicja Śliwowska podpowiada, jak pielęgnować skórę trądzikową i dlaczego powinniśmy stosować krem z filtrem przez cały rok

Promieniowanie słoneczne

Promieniowanie słoneczne jest jedną z głównych przyczyn przedwczesnego starzenia się skóry. Każdego dnia skóra jest narażona na działanie promieni UVA i UVB. O ile natężenie promieniowania UVB jest największe w słoneczne dni, o tyle docierająca do skóry dawka UVA jest praktycznie niezmienna i niezależna od pory roku czy też pogody. Prawidłowe stosowanie filtrów stanowi ochronę skóry przed oparzeniem słonecznym i jego przykrymi konsekwencjami. Jest także jednym z najważniejszych aspektów profilaktyki przeciwstarzeniowej. Aby produkt zapewniał poziom ochrony deklarowanej przez producenta, należy zaaplikować jego odpowiednią ilość. Powszechnie znana jest metoda „dwóch palców”, zgodnie z którą ilość produktu mieszcząca się na długości palca wskazującego i środkowego jest wystarczająca do ochrony skóry twarzy i szyi. Niestety, metoda ta bywa zawodna. Wynika to z konsystencji produktu oraz rodzaju dozownika. Kluczowa jest też długość palców, która, jak wiadomo, jest indywidualna dla każdego człowieka. Dużo bardziej wiarygodną metodą jest aplikacja 2 mg produktu na każdy 1 centymetr kwadratowy skóry. Właśnie taka ilość produktu jest aplikowana na skórę ochotników biorących udział w badaniu skuteczności produktów z filtrem i jest ona zgodna z normą ISO 24444. Co więcej, taka ilość daje fotoprotekcję na poziomie deklarowanym przez producenta.

Dla skór problematycznych, skłonnych do zaskórników czy grudek, warto sięgnąć po odpowiednio dopasowany krem z filtrem. W ofercie topestetic znajdziecie wpis poświęcony takim kosmetykom: Ochrona przeciwsłoneczna skóry trądzikowej - TOP5 najlepszych kremów z filtrem. Godny uwagi jest także Nimue Sun C Sunscreen SPF 40 bogaty w antyoksydanty.

Przebarwienia potrądzikowe

Jak wiadomo, promieniowanie UV jest głównym czynnikiem stymulującym melanogenezę, czyli proces syntezy barwnika występującego m.in. w skórze. Im dłuższa ekspozycja na działanie słońca, tym sprawniejszy proces melanogenezy i większa ilość produkowanej melaniny, co niestety niesie za sobą większe ryzyko powstawania przebarwień. Osoby borykające się ze zmianami zapalnymi skóry oraz przebarwieniami pozapalnymi powinny w szczególności dbać o fotoprotekcję. Melanocyty w obrębie zmiany zapalnej wykazują się wzmożoną aktywnością. W związku z tym przebarwienia pozapalne łatwo ulegają utrwaleniu i transformacji w hiperpigmentacje związane z nadmierną produkcją i depozcyją melaniny.

W celu redukcji powstałych już przebarwień można stosować inhibitory tyrozynazy, czyli enzymu niezbędnego w produkcji barwnika skóry. Do tej grupy należą między innymi kwas askorbinowy i jego pochodne, kwas azelainowy oraz niacynamid. Substancje te mogą być stosowane w porannej rutynie pielęgnacyjnej nawet osób ze skórą trądzikową.

Obie substancje znajdziemy w ofercie marki Dermomedica. Pierwszym kosmetykiem, który bazuje na kwasie azelainowym jest Dermomedica Azelaic Cleanser, natomiast moc niacynamidu oferuje serum łagodzące Healing B3-LA Serum, które sprawdzi się jako uzupełnienie terapii przeciwtrądzikowej.

Więcej na temat przebarwień przeczytacie we wpisie: Przebarwienia na twarzy - jakie są ich rodzaje i jak się ich pozbyć?

Hiperkeratynizacja

Promieniowanie UV ma pośredni wpływ na zjawisko hiperkeratynizacji naskórka. Wynika to z naturalnych mechanizmów obronnych skóry i konieczności zwiększenia grubości naskórka w celu zapewnienia lepszej fotoprotekcji. Niestety nie od dziś wiadomo, że nadmierne rogowacenie, zwłaszcza w obrębie ujścia jednostki włosowo – łojowej stanowi jeden z czynników powstawania zmian skórnych o charakterze acne. Wiele osób dotkniętych trądzikiem zbyt mocno eksponuje skórę na działanie promieni UV, ponieważ obserwuje tymczasową poprawę stanu skóry. Należy pamiętać, że acne może pojawiać się nie tylko na twarzy, ale i plecach czy dekolcie. Wynika to z największej ilości gruczołów łojowych we wspomnianych obszarach ciała. Należy także nadmienić, że wysokie temperatury stymulują ich aktywność wydzielniczą.

Substancje złuszczające

Stosowanie substancji złuszczających ma na celu regulację keratynizacji naskórka i wyrównanie kolorytu skóry. Czy wiedzieliście, że to mit, że nie wolno stosować ich latem? Można używać ich przez cały rok. Należy jednak robić to z rozsądkiem. Każda substancja złuszczająca w określonym stężeniu wpływa bowiem na grubość warstwy rogowej, a co za tym idzie, zwiększa ryzyko wystąpienia przebarwień czy słonecznego poparzenia skóry. W okresie wiosenno-letnim warto postawić na łagodniejsze produkty (o niższym stężeniu i wyższym pH), a mocniejsze preparaty złuszczające zostawić na czas jesieni i zimy. Jeżeli w rutynie pielęgnacyjnej znajdują się produkty z kwasami AHA czy BHA, najlepiej stosować je 1-2 razy w tygodniu. Częstsze ich stosowanie może powodować podrażnienie skóry i nadmierne ścieńczenie warstwy rogowej naskórka.

Przykładem kosmetyku o działaniu złuszczającym, który sprawdza się w pielęgnacji cery trądzikowej jest kultowy płyn złuszczający z 2% kwasem salicylowym Skin Perfecting 2% BHA Liquid marki Paula’s Choice.

Jednak oferta sklepu topestetic jest na tyle szeroka, że każdy na pewno znajdzie coś dla siebie - warto skorzystać z wcześniejszej konsultacji kosmetologicznej i przeanalizować indywidualne potrzeby skóry.

Substancje nawilżające i wzmacniające barierę lipidową

Niezależnie od pory roku należy dbać o odpowiedni poziom nawilżenia skóry. Głównym źródłem jej nawodnienia są spożywane płyny. Należy unikać nadmiaru słodzonych napojów. Najlepszym wyborem jest woda oraz niesłodzone herbaty (zielona, owocowa czy ziołowa). Skóra traci wodę – jest zjawisko fizjologiczne i nie da się go całkowicie wyeliminować. Jednak im wartość TEWL (ang. transepidermal water loss; przenaskórkowa utrata wody) jest większa, tym większa utrata wody i spadek nawilżenia skóry. W celu redukcji nadmiernej, transepidermalnej utraty wody należy skupić się na regeneracji bariery naskórkowej. Mogą w tym pomóc kosmetyczne substancje aktywne, które wchodzą w skład cementu międzykomórkowego (np. ceramidy, cholesterol) lub emolienty tworzące na powierzchni skóry okluzję (oleje, woski, masła). W przypadku skór problematycznych warto wybierać lżejsze formuły, w których składniki uznawane za komedogenne nie stanowią większości kompozycji produktu. Warto wspomnieć, że komedogenność substancji kosmetycznej czy kosmetyku to kwestia bardzo umowna, bowiem każda skóra jest inna i może reagować w charakterystyczny dla siebie sposób na poszczególne składniki czy kompozycje. W celu wzmocnienia bariery lipidowej naskórka warto zadbać także o podaż zdrowych tłuszczy w diecie.

Kremem, który bardzo dobrze odpowiada na potrzebę codziennego nawilżania skóry problematycznej jest Transformation Face Cream marki Jan Marini. Więcej na jego temat przeczytacie we wpisie: Kremy nawilżające do twarzy dla skóry trądzikowej - wybraliśmy 6 sprawdzonych produktów.

Substancje fotouczulające

Nie każdy wie, że istnieją substancje, które mogą powodować fotouczulenie, czyli niepożądaną i wzmożoną reakcję skóry na działanie promieniowania słonecznego. Przykładem surowców pochodzenia roślinnego mających fotouczulającą aktywność są m.in. bergamotka i dziurawiec. Należy podkreślić, że działanie to pojawia się nie tylko przy produktach stosowanych na skórę, ale i doustnie (np. herbata z dziurawca).

Retinoidy

Retinoidy to jedne ze skuteczniejszych substancji aktywnych. Dobrze przenikają przez barierę naskórkową, a ich niewielka część dociera nawet do skóry właściwej. Regulują keratynizację w obrębie mieszków włosowych i redukują aktywność gruczołów łojowych, dzięki czemu są skuteczne w terapii skór trądzikowych. Mają także działanie przeciwzapalne. Co więcej, retinoidy są skuteczne w terapii przebarwień, ponieważ rozpraszają skupiska barwnika skóry. Związki te mają także działanie przeciwstarzeniowe, ponieważ stymulują komórki obecne w skórze właściwej (fibroblasty) do produkcji włókien kolagenu i elastyny. To mit, że nie wolno stosować retinoidów latem. Jeżeli skóra ma już zbudowaną tolerancję na retinoidy, okres letni nie jest wskazaniem do ich odstawienia. Należy jednak pamiętać, że retinoidy powodują redukcję grubości naskórka, dlatego skóra jest w większym stopniu narażona na działanie promieniowania UV. W związku z tym stosowanie wspomnianych substancji powinno iść w parze z rzetelną fotoprotekcją i unikaniem ekspozycji na promienie słoneczne. Jednak jeżeli to początek przygody z retinoidami, warto zaczekać do jesieni i wtedy zacząć od kosmetyków o niższym stężeniu, odpowiednich “na start”, np. serum z retinolem dla skóry wrażliwej Retinol Treatment for Sensitive Skin marki PCA Skin. Lato nie jest najlepszym czasem na eksperymenty z substancjami aktywnymi, które mogą wpływać na grubość naskórka. Nie wiadomo, jak zareaguje skóra - być może podrażnieniem, które doprowadzi do jej nadmiernego złuszczania.

Skóra trądzikowa wymaga odpowiedniej pielęgnacji przez cały rok. Latem przede wszystkim warto w tym okresie zadbać o bardzo skrupulatną fotoprotekcję, oczyszczanie oraz odbudowę bariery hydrolipidowej. Złuszczanie i substancje aktywne również są wskazane przez cały rok, jednak należy wprowadzać je rozsądnie i dobrać pod kątem indywidualnych potrzeb skóry. Czasem lepiej poczekać do jesieni, jeśli nie mamy pewności jak zareaguje skóra.